رژیم غذاییِ دانشمندان: غذای سالمِ کافی برای همه، بدون ویرانگری در زمین
اگر مصرف جهانی گوشت قرمز و شکر نصف شود و در مقابل مصرف انواع میوهها، سبزیجات و مغزیجات بیشتر شود، سالانه دستکم ۱۱/۶ میلیون نفر کمتر خواهند مرد؛ سلامت عمومی جامعه بهتر میشود؛ غذای کافی برای ۱۰ میلیارد نفر در دسترس خواهد بود و به مهار گرمایش زمین کمک خواهد شد.
این خلاصه یک رژیم غذایی است که بر پایه علم و با توجه به توان زمین طراحی شده است.
آن را یک تیم بیناللملی دانشمندان با توجه به یافتههای اقلیمشناسان، پزشکان و متخصصهای تغذیه در کنار دیگر تخصصها آماده کردهاند و مجله علمی لَنسِنت آن را به چند زبان از جمله انگلیسی و عربی منتشر کرد.
در گام بعدی، این برنامه غذایی در ۴۰ شهر جهان رونمایی خواهد شد.
اگر این رژیم غذایی توسط مردمان جهان پذیرفته شود، در زمین باید از مصرف گوشت قرمز کاسته شود ولی بیشتر ساکنین کشورهای غربی بایستی از مصرف گوشت بکاهند. یعنی در آمریکای شمالی، بایستی ۸۴ درصد و در اروپا ۷۷ درصد کمتر از امروز گوشت قرمز (مانند گوشت گاو، گوساله، گوسفند و خوک) خریده و مصرف شود.
بدینترتیب تا ۲۰۵۰ میلادی میتوان از زمینهای کشاورزی موجود استفاده کرد تا بهجای کشت محصول برای غذای دام، گیاهان و میوههای مورد نیاز ۱۰ میلیارد نفر را آماده کنند و همچنین کمک کنند تا گرمایش زمین در آستانه ۲ درجه سانتیگراد مهار شود.
اقلیمشناسان مکرر هشدار دادهاند که مصرف گوشت قرمز، بهخصوص گوشت گاو و گوساله، از اصلیترین عاملهای تولید گازهای گلخانهای در زمین است. مخصوصا وقتی جنبههای پنهان آن - کشت گیاه برای غذای دام، حملونقل غذا، آلودگی دامداریها، تولید گاز متان توسط گاوها و غیره - لحاظ شوند.
با اینحال، هدف اصلی این رژیم غذایی، آینده زمین نیست، بلکه اگر این رژیم در زمین اجرایی شود، ۸۰۰ میلیون گرسنه در زمین سیر خواهند شد، جلوی سوءتغذیه دو میلیارد نفر گرفته میشود و از چاقی مفرط (obesity) دو میلیارد نفر دیگر هم کاسته خواهد.
این یعنی سلامت بهتر برای عموم جوامع بشری و کاسته شدن دستکم ۱۱/۶ میلیون مرگ در هر سال.
در کنار آن، این پژوهش پیشبینی کرده است که با اجرای این رژیم غذایی، ۱۵ درصد از دور ریخته شدن غذاهای زمین کاسته خواهد شد.
رژیم غذایی دانشمندها چه میگوید؟
این رژیم، اجازه مصرف ۲۵۰۰ کالری در روز را به افراد میدهد ولی حجم مصرفی مواد غذایی کمتر از وعدههای فعلی رستورانها خواهند بود.
در این برنامه غذایی هر هفته میتوان یک دانه همبرگر با گوشت گوساله و دو وعده ماهی یا مرغ مصرف کرد. البته بیشتر پروتئین مصرفی مردمان در آن از مغزیجات و گیاهان تامین میشوند. فرد حق انتخاب بین یک لیوان شیر یا حجم مشخصی از پنیر یا کره را در هر روز دارد و میتواند در هر هفته یک یا دو تخممرغ بخورد.
با اینحال در هر وعده غذایی، بیشتر از نیمی از غذایش باید سبزی و میوه باشد و یک سومش را میتواند از صبحانههای آماده (مثل برشتوک و کرنفلکس) بر پایه جو و گندم کامل مصرف کنند.
یا بهشکلی خلاصه، ۲۵۰۰ کالری مصرفی روزانه میتواند از این اقلام تشکیل شود:
یک. ۵۰ گرم در روز مغزیجات
دو. ۷۵ گرم در روز انواع لوبیا یا نخود
سه. ۲۸ گرم در روز ماهی
چهار. ۱۳ گرم در روز تخممرغ (هفتهای یک یا دو تا)
پنج. ۱۴ گرم در روز گوشت قرمز یا ۲۹ گرم گوشت سفید
شش. ۲۳۲ گرم در روز نان با گندم یا جو کامل یا ۵۰ گرم در روز نشاسته
هفت. ۲۵۰ گرم در روز لبنیات یا معادل یک لیوان شیر
هشت. ۳۰۰ گرم سبزیجات و ۲۰۰ گرم میوه
نُه. حداکثر ۳۱ گرم در روز شکر موجود در مواد غذایی و نزدیک به ۵۰ میلیلیتر روغن (ترجیحا روغن زیتون)
این رژیم غذایی به افراد میگویند چه مصرف کنند ولی حق انتخاب را برایشان باقی میگذارد. در این شیوه مصرف کالری لازم نیست به یک چهارچوب مشخص پایبند بود که در هر وعده دقیقا باید چه خورده شود، ولی بایستی از مرزبندی آن خارج نشد.